23/5/20

Η πρόταση της εβδομάδας: Τα σταφύλια της οργής



«Τα Σταφύλια της Οργής», το γνωστότερο μυθιστόρημα του Τζον Στάινμπεκ, είναι ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Αξίζει να διαβαστεί και να ξαναδιαβαστεί. 

Γεννημένος στο Σαλίνας της Καλιφόρνια το 1902, ο Στάινμπεκ έζησε μια ζωή γεμάτη περιπέτειες, αλλάζοντας τα επαγγέλματα, το ένα μετά το άλλο. Έγινε -με τη σειρά- κάου μπόι σε ράντσο, βοηθός ξυλουργού, μαθητευόμενος ελαιοχρωματιστής, χημικός, εργάτης, δημοσιογράφος… ώσπου, ως επιστάτης (σ’ ένα κτήμα που κλεινόταν απ’ τα χιόνια οχτώ μήνες το χρόνο!) άρχισε επιτέλους να γράφει σοβαρά.


Το μυθιστόρημα (1939) μιλά για την οικονομική κρίση στην Αμερική, στη διάρκεια του μεσοπολέμου που, όπως κάθε οικονομική κρίση του καπιταλισμού, γέννησε φτώχεια, ανεργία, ρατσισμό. Όταν πρωτοεκδόθηκε, το βιβλίο χτύπησε την Αμερική σαν καταιγίδα. Σε αυτό περιγράφεται η οδύσσεια των ξεσπιτωμένων οικογενειών που διώχτηκαν από τα χτήματά τους στην Οκλαχόμα, παίρνοντας το δρόμο της οικονομικής «εσωτερικής» μετανάστευσης για τη «Χρυσή Δύση», χωρίς όμως να βρουν την αφθονία που περίμεναν. Μακριά από τις ασήμαντες περιουσίες τους και τα κατεστραμμένα ξυλόσπιτά τους, που αντιπροσώπευαν τόσα χρόνια ελπίδας και μόχθου, η ζωή παρέμενε ζοφερή, σημαδεμένη από την ίδια εκμετάλλευση, με φορεμένα λίγο αλλιώτικα ρούχα. 
            Είναι διαδεδομένος ο ισχυρισμός ότι το μυθιστόρημα τελειώνει απαισιόδοξα… Δεν θα συμφωνήσουμε με την άποψη αυτή. Η δική μας αισιοδοξία φωτίζει με πολύ διαφορετικό φως την κατάληξη του έργου. Δεν έχετε παρά να το διαπιστώσετε…
            Τα «Σταφύλια της Οργής» είναι ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Αξίζει να διαβαστεί και να ξαναδιαβαστεί.