2/10/22

Η πρόταση της εβδομάδας: Μάνος Λοϊζος

 


40 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το τελευταίο «αντίο» στον 
Μάνο Λοΐζο.

Πριν λίγες μέρες, κυκλοφόρησε ένα νέο cd το  «Μάνος Λοΐζος - ΜΕΤΑ» και είναι στην ουσία το αποτέλεσμα ενός καλλιτεχνικού κινήματος που συσπείρωσε γύρω από το έργο του Μάνου Λοΐζου περισσότερους από 35 καλλιτέχνες της νεότερης και νεότατης γενιάς. Σηματοδοτεί το αίσθημα που περνάει σαν σκυτάλη από καλλιτεχνική γενιά σε καλλιτεχνική γενιά. Για τα τραγούδια που μετράνε μισό αιώνα ζωής, που έχουν γράψει και συνεχίζουν να γράφουν τη δική τους ιστορία.

Ο Μάνος Λοΐζος γεννήθηκε το 1937 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και έφυγε στις 17 Σεπτέμβρη του1982. Ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική από 7 ετών μαθαίνοντας βιολί, πιάνο, κιθάρα και κάνοντας θεωρητικά μαθήματα. Τελειώνοντας το Γυμνάσιο εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου σπούδασε Οικονομικά στην Ανωτάτη Εμπορική. 

Το πρώτο κομμάτι που μελοποίησε ήταν ένα ποίημα του Λόρκα σε μετάφραση Γκάτσου που είχε βρει στο περιοδικό «Επιθεώρηση της Τέχνης». Ζώντας στα χρόνια που προετοίμαζαν την επιβολή της δικτατορίας σύντομα κατάλαβε ότι η μουσική μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό όπλο για τον καλλιτέχνη. Όπως έχει δηλώσει ο ίδιος, μόλις πήρε στα χέρια του τους στίχους για τα κομμάτια «Ο Δρόμος» και «Το ακορντεόν», αμέσως γοητεύτηκε. Τα περισσότερα τραγούδια που δημιούργησε στα χρόνια της Χούντας ακούγονταν κρυφά στις μπουάτ της Πλάκας καθώς είχαν απαγορευτεί από τη δικτατορία και κυκλοφόρησαν αργότερα. Συνεργάτηκε με πολλούς στιχουργούς, μελοποίησε ποιήματα των Λόρκα, Χικμέτ, Γιάννη Ρίτσου, ενώ έγραψε και ο ίδιος στίχους για πολλά κομμάτια, όπως «Ο Μέρμηγκας», «Πρώτη Μαΐου», «Τσε», «Φοβάμαι» κ.ά.

Ήταν ένας καλλιτέχνης πολύπλευρος, που μας χάρισε μία ευρεία γκάμα έργου. Από τα γνωστά ζεϊμπέκικα «Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας» και «Δεν θα ξαναγαπήσω», τα μαχητικά, αντιπολεμικά τραγούδια «Στρατιώτης» και «Γ’ Παγκόσμιος», τα αντιφασιστικά «Ο δρόμος» και «Το Ακορντεόν», μέχρι τα εργατικά-πολιτικά τραγούδια «Πάγωσε η τσιμινιέρα» και «Το δέντρο», αλλά και τόσα λυρικά, ερωτικά κομμάτια, όπως το «Σ’ ακολουθώ», όλα βγαλμένα από μια έκφραση πηγαία και γνήσια. Ένα πνεύμα ανήσυχο που έψαχνε πάντα νέα μέσα να μιλήσει στις καρδιές του λαού και της νέας γενιάς, αντλώντας ταυτόχρονα υλικό από την πλούσια παρακαταθήκη της μουσικής παράδοσης στη χώρα μας, από το δημοτικό και λαϊκό τραγούδι, τον Βαμβακάρη, τον Τσιτσάνη, τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Μίκη Θεοδωράκη, πειραματιζόμενος παράλληλα με νέους ήχους για τα ελληνικά δεδομένα όπως τζαζ, ροκ και μπλουζ ακούσματα (είναι χαρακτηριστικός ο δίσκος «Τα Νέγρικα»).

Όπως υπογράμμιζε ο ίδιος: «Πρέπει να υπάρχει στρατευμένη τέχνη, γιατί μέσα στο δρόμο αυτής της σχολής μπορούν να βγουν αριστουργηματικά έργα. Αλλά το πιο σπουδαίο είναι ότι η στρατευμένη τέχνη είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής στις χιλιάδες των φτωχών παιδιών που πεινάνε, αγωνίζονται και σκοτώνονται καθημερινά». Και το απέδειξε μέσα από πολλούς κύκλους τραγουδιών του, αφυπνίζοντας το κοινό και, παράλληλα, προσφέροντας γνήσια αισθητική απόλαυση.


Στο νέο cd συμμετέχουν: Αλέξανδρος Μιαρής & Richard Simic (Electric Litany). Amalia & the architects. Blend Mishkin - George Kapis - Νεφέλη Φασούλη. «Δραμαμίνη». Εβελίνα Μεγαλοκονόμου. George Gaudy. Idra Kayne. Joanna Drigo. Θοδωρής Μαυρογιώργης - Anser. Κατερίνα Πολέμη. Katerine Duska. Κος Κ. Μαρία Αλαμάνη Ναθαναηλίδου. Maroulita de Kol. Μυρτώ Βασιλείου. Nalyssa Green. Ντέιβιντ - Matina Sous Peau. Πέτρος Κλαμπάνης. Sarah P. Sophie Lies. S.W.I.M. «Τα παιδιά της παλαιότητας». Whereswilder. Χριστίνα Μαξούρη. Yiotis.


Ειδική συμμετοχή: Δήμητρα Γαλάνη και Μαρία Φαραντούρη.